Æфсургъ фæцагайдта Хыркъа æмæ йыл цæст дæр нал фæхæцыд. (Нига. Нанайы хъæбултæ.)
Ацъелф кодта хæдтæхæг, цæст дæр ыл нал фæхæцыд. (Дзугаты Г. Карды комыл.)
Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
НАЛ ФÆРАЗЫН — Искæмæй тынг сфæлмæцын; кæйдæр тынг фæлмæцын кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
СТÆГ СТÆГЫЛ НАЛ БАЗЗАЙЫН — см. СТÆГ СТÆГЫЛ НАЛ ФÆХÆЦЫН Тынг фæнæмын, ныцъцъæл уæвын. Дзырдæн... ардыгæй куы рахауон, уæд ме стæг стæгыл дæр нал баззайдзæнис. (Ф. 1987, 9.) Бибо Сафиаты... къæдзæхæй аппæрста. Стæг дзы стæгыл нал фæхæцыд. (Секъа. Сафиат.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
УД УДЫЛ НÆ ХÆЦЫН — тж. УД УДЫЛ НАЛ ХÆЦЫН 1. Тынг смæллæг, слæмæгъ уæвын. Акæс ма, дæ мидæггæгтæ дыл бамбыдысты, дæ уд удыл нал хæцы. (Беджызаты Ч. Ссыгъди цард.) 2. Тынг тæрсын. Уыцы дзæгъæлхæтæг, æнæдаст нæлгоймæгтæй иу сыл исчи куы амбæлд, уæд иу сæ уд удыл нал… … Фразеологический словарь иронского диалекта
МАСТ ЗÆРДÆЙЫ НАЛ ЦÆУЫН — тж. МАСТ РИУЫ НАЛ ЦÆУЫН Тынг мæсты кæнын; маст, æнæуынондзинад, фыдæхдзинад нал уромын. Йæ маст зæрдæйы нал цыд, æмæ Фаризæты раз йе взагыл хæцын нал бафæраздзæн. (МД. 1983. 3.) Цгъойы фыртæн дæр йæ сау маст йæ риуы нал цыдис æмæ йæ хуыдуг кодта … Фразеологический словарь иронского диалекта
ÆВЗАГЫЛ ХÆЦЫН ЗОНЫН — Кæм цы зæгъын хъæуы, уый æмбарын, зонын, дзæгъæлы нæ дзурын. Уметь держать язык за зубами; придерживать язык. Йæ маст зæрдæйы нал цыд æмæ Фаризæты раз йе взагыл хæцын нæ бафæрæзта. (МД. 1983, 3.) Мария йе взагыл хæцын базыдта. (Дзесты К. Алагираг … Фразеологический словарь иронского диалекта
СÆРЫЛ УÆЛÆМÆ НÆ ХÆЦЫН — тж. СÆРЫЛ ХÆРДМÆ НÆ ХÆЦЫН Тынг æнкъард кæнын. Адæм сæ зæрдæтæм ныккастысты, йæ сæрыл уæлæмæ ничиуал хæцыд, иууылдæр зæххмæ æдзынæг хъуыстой. (ИДЗДЗХ) Чысиаты мыггаг фырмæстæй тъæппытæ хаудта, сæ сæртыл хæрдмæ нал хæцыдысты. (Ф. 1990, 11.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ÆВЗАДЖЫ ЦЪУППЫЛ ФÆХÆЦЫН — см. ДÆНДАГÆЙ ÆВЗАДЖЫ ЦЪУППЫЛ ХÆЦЫН Цы дзурынмæ хъавдæуыд, уый нал зæгъын. Прикусить кончик языка. To bit one s tongue, to shut up. – Æмæ дзы æз кæм схуысдзынæн? – чызг йе взаджы цъуппыл фæхæцыд. (Ф. 1989,11.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЗЫХЫ ДÆНДАГ НАЛ АЗЗАЙЫН — 1. Ныппырх, ныддæрæн кæнын. Знаг нырма, кæд дæндаг нал аззад дзыхы, уæддæр йæ мылытæй фæхæцын хъом у. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) 2. Тынг фæнæмын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСГОМ НÆ ХЪÆЦЫН — Æфсæрмы кæнын. Куыннæ мæсты кæнон... æдзæсгом мæ рахуыдта... Адæмыл куы айхъуыса – мæ цæсгом æддæмæ ракæсын нал бахъæцдзæн. (Гаглойты В. Гæлæбу.) Зыд – уымæ (Горгомæ) ис хор... Фæлæ йæ цæсгом нал хъæцыд. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ГÆППЫЛ ЦÆСТ НÆ ХÆЦЫН — Тарстæй тынг цырд цæуын, лидзын. Бросаться со всех ног. To take to one s heels with all one s might, at full speed. Куы базоной (меньшевиктæ) Хъичъо сæм йæхæдæг... фæтулы æмæ сæ цæгъдæнтæ кæндзæнис, уæд сæ быны мизынтыл фæуыдзысты æмæ сæ гæппыл… … Фразеологический словарь иронского диалекта
